Nguyễn Công Hoan Tuyển Tập

Nguyễn Công Hoan Tuyển Tập

Nguyễn Công Hoan Tuyển Tập - Quyển sách tập hợp các bài văn hay và đặc sắc của nhà văn Nguyễn Công Hoan.

Nguyễn Công Hoan sinh ngày 6 tháng 3 năm 1903, tại thôn Xuân Cầu, xã Nghĩa Trụ, huyện Văn Giang, tỉnh Bắc Ninh, nay là tỉnh Hải Hưng, trong một gia đình Nho học. Chính nơi sinh cũng là quê hương ông.

Ông bắt đầu viết văn rất sớm, ngay từ khi còn đương học ở trường Bưởi. Tập truyện ngắn đầu tiên của ông là Kiếp hồng nhan xuất hiện năm 1923, khi ông tròn hai mươi tuổi. Từ đó ông viết nhiều truyện ngắn và truyện dài đăng trên các báo đương thời. Năm 1932 ông bắt đầu được bạn đọc chú ý khi cuốn truyện dài Những cảnh khốn nạn ra đời và nổi tiếng sau khi ra tập Kép Tư Bền (1935)

Ông viết văn vừa dạy học cho đến Cách mạng tháng Tám. Do tham gia hoạt động trong phong trào Quốc dân đảng của Nguyễn Thái Học rồi Đảng xã hội Pháp, và bắt liên lạc được với những người cộng sản Đông Dương, ông luôn luôn bị Sở mật thám theo dõi. Hai lần ông bị bắt giữ rồi lại được thả vì không đủ chứng cớ kết tội. Lần cuối cùng, ông bị Nhật bắt giam cho đến ngày khởi nghĩa tháng Tám.

***

'Hôm ấy, ban ngày có mưa rào, nên từ chiều, đỡ oi bức hơn những chiều đầu hè khác.Đến tối, cơm nước xong, nhân Chi bộ hoãn họp tôi mới sửa soạn diêm thuốc, rồi thủng thẳng dắt chiếc xe tay để đi phố. Tôi muốn nghe ngóng thêm dư luận về cuộc biểu tình khổng lồ ở khu Hội chợ chiều hôm trước, nhân tiện làm vài chuyến khách đi quãng ngắn. Đến giờ hãy trả xe.

Hôm nay tôi có phần đủ tiền thuê xe ngày mai rồi. Nhưng kiếm thêm được đồng nào hay đồng ấy. Để ngộ có bị ế khách, tôi đỡ phải phiền các đồng chí như hôm nọ, mỗi người góp giúp, anh dăm xu, anh ba xu, cho vừa đủ năm hào trả mụ cai xe. Con mụ này, tôi chưa thấy một người đàn bà nào lại tàn nhẫn và trắng trơn như nó. Lúc nào tôi giáp mặt nó cũng là giở trả xe, nên từ xa, tôi đã nghe tiếng nó san sát như bát vỡ. Nó búi tóc ngược lên đỉnh đầu, da xám xịt, mắt trắng dã, tay xỉa xói, miệng văng ra những lời rất thô tục. Một lần, một ông già trả thiếu nó một xu. Ông ta lạy van nó. Nhưng nó đã để vào tai đâu. Nó còn kiễng chân, cúi cổ, sờ sờ cạo cạo để xem xét xe. Khi không thấy mui rách, sơn lở, nó mới hỏi đến tiền. Ông phu xe chắp tay, lạy nó như tế sao. Nhưng bất kể tuổi tác người ta trạch bằng bố nó, mắt nó lóng lên, nó mày tao, chửi rủa, bảo ăn cái nọ cái kia, rồi nó đề sấn người ta xuống đất, lần lần khắp cạp quần để khám. Thấy có gói thuốc lào và bao diêm - để thường tất cả bằng giá hơn một xu - nó đút ngoén cả vào túi. Được thể, nó mới tha cho ông già...'

(Trích đoạn 'Một Kiếp Người')